Το Σχέδιο Ντάλες (ή Δόγμα Ντάλες) είναι μια θεωρία συνωμοσίας που ισχυρίζεται ότι υπήρχε ένα μυστικό αμερικανικό σχέδιο για την καταστροφή της Σοβιετικής Ένωσης εκ των έσω, μέσω πολιτιστικής και ηθικής διάβρωσης. Ο μύθος αυτός είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη Ρωσία και στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, αλλά δεν βασίζεται σε πραγματικά ιστορικά έγγραφα.
Ποιος ήταν ο Άλεν Ντάλες;
Ο Άλεν Ντάλες (Allen Dulles) ήταν ο πρώτος πολιτικός διευθυντής της CIA από το 1953 έως το 1961 και μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών κατά τον Ψυχρό Πόλεμο. Έπαιξε βασικό ρόλο στις επιχειρήσεις κατασκοπείας κατά της Σοβιετικής Ένωσης και σε επιχειρήσεις ανατροπής κυβερνήσεων, όπως το πραξικόπημα στο Ιράν (1953) και στη Γουατεμάλα (1954).
Η θεωρία συνωμοσίας υποστηρίζει ότι ο Ντάλες σχεδίασε έναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό πόλεμο κατά της ΕΣΣΔ, εστιάζοντας στη διαφθορά της σοβιετικής κοινωνίας, αντί για μια άμεση στρατιωτική σύγκρουση.
Το Υποτιθέμενο «Σχέδιο»
Το κείμενο που κυκλοφορεί ως «Σχέδιο Ντάλες» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Ρωσία τη δεκαετία του 1990 και αναφέρει τα εξής:
«Θα ρίξουμε όλα τα πνευματικά, πολιτιστικά και ηθικά θεμέλια της σοβιετικής κοινωνίας. Με υπομονή και επιμονή θα διαβρώσουμε τις αξίες της, θα προωθήσουμε τον αμοραλισμό, την εγκληματικότητα και τη διαφθορά, έτσι ώστε ο λαός να χάσει την πίστη του και η χώρα να καταρρεύσει από μόνη της.»
Σύμφωνα με τη θεωρία, το σχέδιο περιελάμβανε:
- Την προώθηση του αμοραλισμού μέσω της μουσικής, του κινηματογράφου και της τέχνης.
- Τη διάδοση ναρκωτικών και εγκληματικότητας στις σοβιετικές πόλεις.
- Τη χειραγώγηση της νεολαίας, ώστε να απορρίψει τις σοβιετικές αξίες.
- Τη διάβρωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας και των οικογενειακών αξιών.
- Τη χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης για την καταστροφή του κομμουνιστικού ιδεώδους.
Είναι το Σχέδιο Ντάλες Αληθινό;
Δεν υπάρχουν ιστορικά έγγραφα ή αποδείξεις που να υποστηρίζουν την ύπαρξη ενός τέτοιου σχεδίου. Οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι:
- Δεν υπάρχει καμία αναφορά σε αυτό το κείμενο σε αμερικανικά ή σοβιετικά αρχεία.
- Οι ιδέες του προέρχονται από τη σοβιετική προπαγάνδα της εποχής του Ψυχρού Πολέμου.
- Το κείμενο μοιάζει εκπληκτικά με αποσπάσματα από το σοβιετικό μυθιστόρημα «Αιώνια Κλήση» (1971) του Ανατόλι Ιβάνοφ, όπου περιγράφεται μια συνωμοσία της Δύσης κατά της ΕΣΣΔ.
- Οι σύγχρονοι ιστορικοί και ερευνητές θεωρούν ότι πρόκειται για κατασκευασμένο προπαγανδιστικό μύθο.
Γιατί ο Μύθος Είναι Διαδεδομένος στη Ρωσία;
Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, πολλοί πολίτες αναζητούσαν εξηγήσεις για την κατάρρευση της υπερδύναμης. Το Σχέδιο Ντάλες προσφέρει μια απλή και εύκολη απάντηση: «δεν χάσαμε τον Ψυχρό Πόλεμο λόγω των δικών μας λαθών, αλλά λόγω μιας αμερικανικής συνωμοσίας».
Συμπέρασμα
Το Σχέδιο Ντάλες είναι ένας μύθος που βασίζεται σε προπαγανδιστικά στοιχεία και λογοτεχνικές πηγές. Δεν υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξή του, και αποτελεί μέρος της μετασοβιετικής ρητορικής που επιδιώκει να αποδώσει την πτώση της ΕΣΣΔ σε εξωτερικούς εχθρούς, παρά σε εσωτερικές αποτυχίες.
Ωστόσο, παραμένει μια ισχυρή αφήγηση σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης και πολιτικούς λόγους, δείχνοντας πόσο εύκολα ένας μύθος μπορεί να διαμορφώσει τη συλλογική μνήμη.